این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق ویژگی های شخصیتی را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. 

شخصيت را شايد بتوان اساسي ترين موضوع علم روانشناسي دانست، زيرا محور اساسي بحث در زمينه هايي مانند يادگيري، انگيزه، ادراک تفکر، عواطف، احساسات، هوش و مواردي از اين قبيل است. به عبارتي، موارد فوق الذکر اجزاي تشکيل دهنده شخصيت به حساب ميآيند (شاملو، 1384). از نظر ريشه اي گفته شده است که کلمه شخصيت که برابر معادل کلمه personality انگليسي و pesonalite فرانسه است در حقيقت از ريشه لاتين persona گرفته شده که به معني نقاب يا ماسکي بود که در يونان قديم بازيگران تئاتر به چهره خود ميگذاشتند تا وجه تمييز آنها از ديگران باشند (کريمي، 1382). در حال حاضر تعريف واحدي از شخصيت که مورد توافق همه روانشناسان باشد، وجود ندارد. ديدگاهي که هر يک از روانشناسان از ماهيت انسان دارند، تعريف آنها را از شخصيت تحت تاثير قرار داده است (شولتز و شولتز، 2005، ترجمه سيد محمدي، 1387).

تعریف مفهومی ویژگی های شخصیتی:  

محققان به طور کلی معتقدند، ویژگی های شخصیتی، مجموعه پویا و سازمان یافته ای از خصوصیات  است که به طرز منحصر به فردی بر شناخت و افکار، انگیزه ها و رفتار شخص در وضعیت های مختلف تأثیر می گذارد (رایکمن، 2008، ترجمه فیروزبخت، 1387).

تعریف عملیاتی ویژگی های شخصیتی :

در این پژوهش میزان ویژگی های شخصیت نمره ای است که از اجرای پرسشنامه NEO-FFI بدست می آید.

کشاورز و علوی (1382) در پژوهشی به بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی با سازگاری زناشویی در زنان و مردان شهر مشهد پرداختند. آنها در این پژوهش که بر روی 100 زوج انجام شد، از پرسشنامه سازگاری زناشویی و پرسشنامه شخصیتی آیزنک استفاده نمودند. نتایج نشان داد که بین خرده مقیاس های روان رنجورخویی، برون گرایی، درون گرایی، روان پریشی و دروغگویی با خرده مقیاس های سازگاری زناشویی رابطه ی معنی دار وجود دارد. 

 

فهرست مطالب

تعریف نظری ویژگی های شخصیتی

تعریف عملیاتی ویژگی های شخصیتی

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش ویژگی های شخصیتی

2-1- رويکردهاي مختلف به مطالعه شخصيت:    14
2-1-1- رويکرد روانکاوي:    14
2-2- رويکرد نوروانکاوي:    15
2-2-1- آلفرد آدلر:    15
2-2-2 کارل یونگ:    16
2-3- رويکرد انسانگرايي:    17
2-3-1- آبراهام مزلو:    17
2-3-2-کارل راجرز:    18
2-4- رويکرد شناختي:    19

2-5- نظريه هاي عاملي شخصيت:    19
2-6-ديدگاه صفات:    21
2-7- مدلهاي مبتني بر تحليل عوامل    23
2-8- تاريخچه مدلهاي مبتني بر تحليل عوامل:    24
2-8-1- گوردن آلپورت:    24
2-8-2- آيزنک:    25
2-8-3- ريموند کتل :    25
2-8-4- گيلفورد    26
2-9- مدلهاي پنج عاملي شخصيت    27
2-10- الگوي نظري فرضي براي پنج عامل اصلي    28
2-11- عوامل تاثير گذار در پيدايش پنج عامل بزرگ    29
2-12- ابعاد و مولفه هاي تست شخصيتي پنج عاملي کاستا و مک گري    31
2-12-1- روان آزرده خويي (N)    32
2-12-2- مولفه هاي روان آزرده خويي(N)    33
2-12-3- مولفه هاي برونگرايي(E)    35
2-12-4- پذيرا بودن (O)    37
2-12-5- مولفه هاي پذيرا بودن (O)    38
2-12-6- مولفه هاي سازگاري(A)    39
2-12-7- مسئوليت پذيري(C)    41
2-12-8- مولفه هاي مسئوليت پذيري:    41
2-13- محدوديتهاي و نقاط قوت پنج عامل:    43

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی