هدف از این تحقیق بررسی ابعاد ساختار سازمانی و گروه بندی واحدهای سازمانی می باشد.
 

ابعاد ساختار سازمانی

پیچیدگی
پیچیدگی به میزان تفکیکی که در سازمان وجود دارد اشاره می‌کند تفکیک افقی به میزان تفکیک بین واحدهای سازمانی بر اساس موقعیت اعضاء سازمان، ماهیت وظایف آن‌ها و میزان تحصیلات و آموزش‌هایی که فراگرفته‌اند، اشاره می‌نماید.

رسمیت
حدی که یک سازمان برای جهت‌دهی رفتار کارکنانش به قوانین، مقررات و رویه‌هایی متکی است رسمیت نام دارد. به‌عبارت‌دیگر رسمی بودن به میزان اسناد رسمی و مدارکی اطلاق می‌شود که در سازمان وجود دارد در این اسناد روش‌ها، شرح وظایف، مقررات و سیاست‌هایی را که در سازمان باید رعایت و اجرا نماید نوشته‌شده است.

تمرکز
 تمرکز به میزانی که تصمیم‌گیری در یک نقطه واحد در سازمان متمرکزشده است اشاره دارد، تراکم قدرت در یک نقطه دلالت بر تمرکز داشته و عدم تمرکز یا تراکم کم نشانه عدم تمرکز است.تمرکز به مسئله میزان پراکندگی اختیارات تصمیم‌گیری برمی‌گردد و نه تفکیک جغرافیایی سازمان، هنگامی‌که تصمیم‌گیری‌ها به سطوح پایین‌تر سازمان تفویض گردد، می‌گویند که سازمان غیرمتمرکز است اگر کارکنان رده پایین سازمان تصمیمات متعددی را اتخاذ نمایند ولی این تصمیمات به‌وسیله خط‌مشی‌ها برنامه‌ریزی‌شده باشند این امر خود میزان بالایی از تمرکز را نشان می‌دهد (همان).

در سازمان می‌تواند افراد را بر اساس نوع وظیفه، نوع محصول یا نوع مشتری گروه‌بندی و آن‌ها را در دوایر خاص قرار دهد. گروه‌بندی دوایر بر کارکنان سازمان اثرات زیاد می‌گذارد، زیرا آن‌ها می‌توانند سرپرست مشترکی داشته باشند، از منابع به‌صورت مشترک استفاده کنند و در مورد عملکردها مسئولیت مشترک بپذیرند و سرانجام اینکه، یکدیگر را معرف خود بدانند و تشریک‌مساعی نمایند. برای مثال، دریکی از شرکت‌های معروف آمریکایی (به نام آلبانی لادر) مدیر دایره ارتباطات به دایره بازاریابی منتقل گردید. او پس از پیوستن به گروه بازاریابی با فروشندگان همکاری می‌کرد تا میزان فروش را بالا ببرد. در این دایره او توانست، در رابطه با مسئله اعتبارات، آزادی عمل بیشتری برخوردار شود (البته در مقایسه با زمانی که در دایره امور مالی کار می‌کرد)(رابینز، 1380).

گروه‌بندی افراد بر اساس نوع وظیفه
افرادی که بدین گونه گروه‌بندی می‌شوند و درگروهی قرار می‌گیرند، برای انجام دادن وظایف یا کارهای مشابه همکاری می‌کنند، یا از نظر مهارت و میزان معلومات در سطح مشابهی هستند. برای مثال، همه‌کسانی که در دایره بازاریابی، تولید یا مهندسی کار می‌کنند زیر نظر یک سرپرست هستند. نمونه دیگر، همه کارگران دایره مونتاژ هستند که در یک گروه قرار می‌گیرند(دسلر، 1367).

گروه‌بندی افراد برحسب محصول
 با توجه به نوع محصولاتی که سازمان تولید می‌کند افراد گروه‌بندی یا سازمان‌دهی می‌شوند. همه‌کسانی که در دایره تولید خمیردندان (در یک شرکت دارویی کار می‌کنند) مثل بازاریاب‌ها، تولیدکنندگان و فروشندگان در یک گروه قرار می‌گیرند و زیر نظر یک مدیر اجرایی کار می‌کنند ولی در شرکت‌های بسیار بزرگ، مثل پپسی کولا، افراد با توجه به نوع محصول گروه‌بندی می‌شوند(همان).

 گروه‌بندی افراد بر اساس منطقه جغرافیایی
یعنی منابع موجود در سازمان را با توجه به نوع مشتری و ارباب‌رجوعی که باید به آن‌ها خدمات خاصی ارائه کرد گروه‌بندی می‌کنند؛ بنابراین، شاید همه فعالیت‌ها یا کارهایی که باید به یک‌نهاد دولتی ارائه شود بر عهده یک سرپرست یا یک مدیر گذارده می‌شود. برای مثال، سازمان همه فعالیت‌هایی را که در رابطه با بخش شرقی آمریکا یا کانادا انجام می‌دهد را در یک گروه قرار می‌دهد؛ و یا اینکه مدیران، از نظر استراتژیک صلاح خود را در این می‌بینند که منابع خود را به‌گونه‌ای سازمان‌دهی کنند که بتوانند نیازهای بخش خاصی از بازار (مثل بازرگانان یا ساکنان یک منطقه) را تأمین نمایند(همان).

فهرست مطالب

2-1) مقدمه    4
2-2) مباني نظري ساختار سازمانی    4
2-3) تعریف ساختار سازمانی    4
2-4) ابعاد ساختار سازمانی    8
2-4-1) پیچیدگی    8
2-4-2) رسمیت    9
2-4-2-1) فنون رسمی سازی    9
2-5) تمرکز    10
2-5-1) اهمیت عدم تمرکز    11
2-6) انواع ساختارهای سازمانی    12
2-6-1) ساختار ساده    13
2-6-2) بوروکراسی ماشینی    14
2-6-3) بوروکراسی حرفه‌ای    14
2-6-4) ساختاربخشی (شعبه‌ای)    15
2-6-5) ادهوکراسی (متخصص گرایی)    15
2-7) گروه‌بندی واحدهای سازمانی    16
2-7-1) گروه‌بندی افراد بر اساس نوع وظیفه    18
2-7-2) گروه‌بندی افراد برحسب محصول    18
2-7-3) گروه‌بندی افراد بر اساس منطقه جغرافیایی    18
2-7-4) گروه‌بندی چند محوری    19
2-8) ساختار مبتنی بر نوع وظیفه    19
2-9) ساختار مبتنی بر نوع محصول    21
2-10) ساختار پیوندی    25
2-11) ساختار ماتریسی    26
2-19) پیشینه تحقیق    29
2-19-1) تحقیقات انجام شده در داخل کشور    29
2-19-2) تحقیقات انجام‌شده در خارج    34

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی